"W pierwszych dniach powstania nad gettem, na dachu budynku przy ulicy Muranowskiej 6, zawisły dwie flagi – żydowska biało-niebieska i polska biało-czerwona. "W Warszawie można je było zobaczyć z daleka. Dla ludności polskiej, podobnie jak i dla Żydów, sztandary te stały się symbolem powstania w getcie. […]".
("Flagi nad gettem" Mosze Arens)
Gen. Jürgen Stroop, odpowiedzialny za pacyfikację powstania w getcie, widział w tych flagach symbol polityczny i moralny: "Przypomną setkom tysięcy okupację Polski, zbuntują i zjednoczą Żydów i Polaków, mieszkańców Generalnej Guberni. Sztandary i barwy narodowe są środkami walki dokładnie tak samo, jak broń".
("Rozmowy z katem" Kazimierz Moczarski) |
"To, że Holocaust miał miejsce na terytorium Polski, było gorzkim paradoksem historii dla kraju, który przyjmował Żydów europejskich w czasach najgorszych średniowiecznych i nowożytnych pogromów. Trzeba głośno powiedzieć, że hekatomba narodu żydowskiego zaczęła się od zniszczenia państwa polskiego, a więc niejako enklawy bezpieczeństwa dla Żydów z całej Europy, którzy przez stulecia uciekali przed prześladowaniami" -
podkreślił Mateusz Morawiecki.
Jak wskazuje, "dopiero po likwidacji Polski jako państwa Niemcy mogli rozpocząć swoje zbrodnie". "Wraz z okupacją Niemcy zniszczyli też wielką kulturę, język i historię narodu, który jest częścią Europy od setek lat" - dodaje. "Polska i Polacy byli przeszkodą i barierą dla Holocaustu, a nie współwinnymi"
- przypomina szef rządu.
Przypomniał, że Sprawiedliwych wśród Narodów Świata jest blisko 28 tysięcy osób z 51 krajów. "Wśród nich najwięcej to Polacy - ponad 7000" - wskazuje polityk. "Szacuje się, że liczba ta powinna być znacznie większa" - dodaje. |
19 kwietnia 2023 r. przed obeliskiem przy synagodze odbyły się obchody 80. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim.
Obchody zostały zorganizowane przez Radę Miejską Dzierżoniowa, burmistrza Dariusza Kucharskiego, Fundację Beiteinu Chaj – Synagoga Rutika, Stowarzyszenie Niemcza Zielona oraz Muzeum Miejskie Dzierżoniowa. Hołd bohaterom Powstania oddali:
burmistrz Dariusz Kucharski, przewodniczący RM Andrzej Darakiewicz, wicestarosta Andrzej Bolisęga,
radna RP Bernadetta Szczypka, uczniowie dzierżoniowskich szkół oraz mieszkańcy
miasta.
W programie
między innymi:
- rozpoczęcie uroczystości pod obeliskiem przy synagodze na ulicy Krasickiego,
- słowo pamięci,
- złożenie wiązanek i zniczy,
- lekcja okolicznościowa w synagodze.
O godz. 12.00 odbył się koncert „Żonkil i Pióro” w Synagodze Rutika.
Powstanie w getcie warszawskim, było największym w okupowanej Europie zrywem ludności żydowskiej, będący symbolem sprzeciwu wobec prowadzonej przez Niemców polityki eksterminacji tego narodu.
"19 kwietnia 1943 roku do getta wkroczyły niemieckie oddziały wojska i policji. Czekali już na nich żołnierze podziemnych organizacji - Żydowskiej Organizacji Bojowej i Żydowskiego Związku Wojskowego.
Niemców zaskoczył opór, na jaki natrafili. Zostali ostrzelani i zaatakowani granatami oraz butelkami z benzyną. Pierwsze starcia zakończyły się wycofaniem się Niemców, którzy ponieśli straty w ludziach. Na domu przy placu Muranowskim żołnierze ŻZW wywiesili dwie flagi - jedną z gwiazdą Dawida, drugą - polską, biało czerwoną. Tego dnia zginęło od kilkunastu do kilkudziesięciu żołnierzy niemieckich.
Pierwsze organizacje ruchu oporu w getcie powstały już w 1942 roku. Ugrupowania lewicowe utworzyły Blok Antyfaszystowski. Organizacje prawicowe były skupione w Żydowskim Związku Wojskowym. Wywózka około 300 tysięcy mieszkańców getta do obozu śmierci w Treblince latem 1942 roku była wydarzeniem przełomowym. Opór stał się świadomym wyborem. Lewicowcy utworzyli wówczas ŻOB, która liczyła około 600 żołnierzy. Prawicowcy dysponowali około 250 bojowcami. Dowódcą ŻOB-u Był Mordechaj Anielewicz. Dowódcą ŻZW Paweł Frenkel.
Powstanie musiało zakończyć się klęską. Nie było żadnych szans na zwycięstwo. Nikt nie liczył na cud. Niemcy podbili pół Europy i doszli pod Moskwę, więc jakie szanse mogli mieć w starciu z nimi tragicznie źle uzbrojeni żydowscy bojownicy? Przecież ponad rok później wybuchło powstanie warszawskie, które także zakończyło się klęską, mimo że brało w nim udział około 50 tysięcy lepiej uzbrojonych żołnierzy, przede wszystkim Armii Krajowej".
(Źródło: Paweł Jędrzejewski,
https://www.tysol.pl/a102855-pawel-jedrzejewski-dlaczego-powstanie-w-getcie-warszawskim-wybuchlo-tak-pozno)
|